Pasajlar Dergisi Makale Çağrısı

Pasajlar Sosyal Bilimler Dergisi’nin “Dinin Geleceği” dosya konusuyla hazırlanacak olan yeni sayısının düzenleme kurulunda Pasajlar Genel Yayın Yönetmeni Talha Dereci ve sayı editörü Dr. Volkan Ertit bulunuyor.

Sayıya eser göndermek isteyenler için önemli,

Yazı Kabul Son Tarih: 5 Nisan 2021

Yazıların Gönderileceği Adres: editor@pasajlardergisi.com

Dergi yazım kuralları pasajlardergisi.com/kurallar/  adresini ziyaret edebilirsiniz.

Pasajlar Sosyal Bilimler Dergisi tarafından “Dinin Geleceği” sayısı ile ilgili yayınlanan çağrı metni;

Thomas Woolston 1710’da Hıristiyanlık’ın yirminci yüzyılın hemen başında yok olacağını belirtmişti. On sekizinci yüzyılın son çeyreğinde ise Fransız Aydınlanmacı Voltaire, Prusya kralı II. Friedrich’e bir mektup yazmış ve dinin elli sene içinde tamamen yok olacağını “müjde”lemişti.

Kilisenin bilimsel gelişmeler ile darbe almasından güç alan sosyolojinin kurucu figürleri Saint Simon ve Auguste Comte gibi düşünürler de gelecek öngürülerinde dine yer vermiyorlardı. Örneğin Saint Simon, dinin ve din insanlarının yakın gelecekte kaçınılmaz olarak ve bir daha onlara ihtiyaç kalmayacak şekilde bilime, bilim insanlarına ve sanatçılara boyun eğeceklerini savunurken, Comte ise dinin bilimsel gelişmelerle tamamen yok olacağını ileri sürüyordu.

1950’lere geldiğimizde ise bu “yok oluş” iddiası antropolog Anthony F. C. Wallace tarafından devam ettirildi: “(…) din evrimsel bir süreç içinde yok olacaktır. Fizik kanunlarına uymayan doğaüs­tü güçler ve varlıklar birkaç yüzyıl içinde sadece ilginç tarihsel ha­tıra olacaklardır. (…) Doğaüstü varlıklar ölmeye mahkûmdurlar.”

Bu isimlerin andıkları “gelecek” kimileri için geldi ve geçti, kimileri için ise hâlen bekleniyor. Ancak söz konusu bizim “an”ımız ise, bugün, bu öngörülerin gerçekleşmediği iddia edilebilir durumdadır. Din hâlen bizimle ve gündemin başat konularından biri olmaya devam ediyor.

Muhakkak ki modern ya da modernleşmekte olan ülkelerde sert bir sekülerleşme süreci gündelik yaşamın dinamiklerini değiştirmiş durumda ve “din” özellikle bu ülkelerde eski heybetinde değil. Ancak onun gündelik yaşamdaki rolünün azalmış olması, yok olduğu anlamına gelmemektedir. Zira nüfusunun yüzde elli biri ateist olan Hollanda’da dahi bir yıl içinde aktüeli belirleyen konuların başında “din” gelmektedir. Pasajlar’ın bu sayısını “Din”e ayırmamızın sebebi de birçokları için yok olacağı varsayılan “din”in, -güç kaybetmiş olsa dahi- hâlen günümüz dünyasının bireyine, toplumuna, politikasına ve gündelik yaşamın birçok kılcal noktasına etki eden önemli faktörlerden biri olduğu gerçeğidir.

Türkiye’de “din” konusu geçmişten bugüne ilahiyat alanının tekelindeydi ifadesi abartılı bir söylem olmayacaktır. Dine dair elimizdeki külliyatın çok büyük bir bölümü ilahiyat fakültesi mensubu akademisyenlerimize ait. Bu kısmen anlaşılabilir olsa da bu alanın bir tek ilahiyat fakültelerine terk edilmiş olması sadece ilgisizlik ile açıklanmaktan uzak görünmektedir. İlahiyat fakülteleri dışında farklı fakültelerin yakın geçmişe kadar “din”e mesafeli olmalarına dair yapılacak tartışmalar ülke akademisinin serencamına dair de ipuçları sunacaktır.

Bununla beraber, “din” kurumunun yok sayılma derecesinde görmezden gelinmesinin, “hakikat tekelcileri”nin sesinin daha gür çıkmasına sebep olduğu ifade edilebilir. Zira “din”e dair hakikat iddiasında bulunan ve onu tekeline almaya çalışanların akademideki mevcudiyetlerinin baskın olduğu söylenebilir. Tüm bunlara ek olarak, dini, dinsel olanı ve dinle ilgili olanı anlamaya ve açıklamaya çalışan araştırmacıların, kendi beklentilerini, arzularını, inançlarını/inançsızlıklarını ve siyasi görüşlerini metnin dışında tutarak eser ortaya koymaları her zaman mümkün olamamaktadır.

Bu sebeple, Pasajlar’ın “Dinin Geleceği” başlıklı bu özel sayısı, hakikat tekelciliği yapmayan ancak mesafeyi de düşmanlık ile karıştırmayan akademik çalışmaları bir araya getirmek için, farklı disiplinlerden araştırmacıların farklı metodlara sahip araştırmalarına ayrılmıştır. Özellikle sosyal bilimciler olmak üzere, her alandan konuya ilgilileri davet ediyoruz.

Temalar

Din, Dindarlık, Dini Hayat, Dini Gruplar, Dini Semboller, Din Dili, Dindarlığın Ölçülmesi, Dini Sosyalleşme, Dinî Ritüeller, Din Değiştirme, Dine Dönüş, Dinden Kopuş, Popüler Din, Sivil Din, Yeni Dinî Hareketler, Tanrı ve Varlık, Tanrı ve Bilgi, Tanrı ve Evren, Tanrı ve İnsan, Kültler, Tanrı Anlayışı, Tanrı Kanıtlamaları, Vahiy Problemi, Kötülük Problemi, İnanç ve Akıl İlişkisi, Halk İnançları, Maneviyat, Kader, Mitoloji, Tasavvuf, Sekülerleşme, Deizm, Ateizm, Mistisizm, Radikalizm, Totemizm, Parapsikoloji, Postmodernizm, Kamusal Alan, Din ve Tüketim Kültürü, Din ve Modernleşme, Din ve Kültürel Çoğulculuk, Din ve Sanat, Din ve Küreselleşme, Din ve Savaş, Din ve Ölüm, Din ve Ahlak, Din ve Özgürlük, Din ve Kimlik, Din ve Göç, Din ve Metodoloji, Din ve Kadın, Din ve Toplumsal Cinsiyet, Din ve Feminizm, Din ve Beden, Din ve Sosyal Tabakalaşma, Din ve Şehirleşme

Bu konu başlıkları, dergiye çalışma göndermek isteyen araştırmacılara fikir vermesi açısından dile getirilmiştir. Başlıklar etrafındaki hemen her konuda, çağrı metninin temel kaygısına temas etmek şartıyla çalışma gönderilebilir.

Sayı Bilim Kurulu

Tansu Açık, Prof. Dr. | Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Yunan Dili ve Edebiyatı Bölümü (Emekli)

Bahattin Akşit, Prof. Dr. | Maltepe Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Sosyoloji Bölümü

Recep Alpyağıl, Prof. Dr. | İstanbul Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü

Tayfun Amman, Prof. Dr. | Sakarya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü

Tayfun Atay, Prof. Dr. | Okan Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Sosyoloji Bölümü

Abdullah Kaygı, Prof. Dr. | Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü

Asım Cüneyd Köksal, Prof. Dr. | Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü

Ural Alp Manço, Prof. Dr. | Aksaray Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü

Nebi Mehdiyev, Prof. Dr. | Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan ve Toplum Araştırmaları Programı

Mustafa Öztürk, Prof. Dr. | Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü (Emekli)

Mücahit Bilici, Doç. Dr. | New York Şehir Üniversitesi, John Jay College, Sosyoloji Bölümü

Osman Zahid Çifçi, Doç. Dr. | Selçuk Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, Felsefe ve Din Bilimleri Bölümü

Mustafa Şen, Doç. Dr. | Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü

Çetin Türkyılmaz, Doç. Dr. | Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Felsefe Bölümü

Meral Salman Yıkmış, Dr. Öğr. Üyesi | İzmir Demokrasi Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü

Ayşe Çavdar, Dr. | Marburg Üniversitesi, Yakın ve Orta Doğu Çalışmaları Merkezi