Özgürlük Üzerine Bir Deneme – Herbert Marcuse

Ayrıntı Yayınları’ndan Özgürlük Üzerine Bir Deneme kitabı okuruna göz kırpıyor. Soner Sosyal’ın çevirisiyle bizim de okuyabilme şansını yakaladığımız Herbert Marcuse’nin bu kitabında hep birlikte özgürlüğün yeni olanaklarının peşine düşeceğiz. Herbert Marcuse’yle beraber halk ayaklanmalarının ve toplumsal hareketlerin yoğun olduğu bir dönemde özgürlüğün yeniden inşasına tanıklık etmeye ne dersiniz?

“Frankfurt Okulu’nun kurucu üyelerinden ve 20. yüzyıl eleştirel düşünce dünyasının köşe taşlarından biri olan Herbert Marcuse’nin 1969 yılında, bütün dünyanın halk ayaklanmalarıyla ve toplumsal hareketlerle çalkalandığı sıcak günlerde yayımlanan kitabı Özgürlük Üzerine Bir Deneme ele aldığı konuları ve tespitleriyle günümüzde de önemini koruyor. Bu kısa ama çarpıcı makale, Sol’un teorik ve pratik yeniden inşası ve eleştirel düşüncenin doğru mecralarda ilerleyişinin sağlanması açısından mutlaka okunması ve derinlemesine irdelenip tartışılması gereken eserlerin başında gelir. İleri endüstri toplumuyla rekabete giren sosyalist blok, bu rekabetin bir sonucu olarak, kendi hedeflerinden saparak rekabet ettiği sistemin değerlerinin egemen olduğu bir sisteme kaymıştır. Bu kayma, Marcuse’ye göre, geleneksel özgürlük anlayışını geçersiz kılmıştır. Artık, insanların gereksinimleri özgürce kendileri tarafından geliştirilmediği için, ‘herkesten yeteneğine göre, herkese gereksinimine göre’ ilkesinin işe yaramayacağı bir aşamadayız. Öyle ki, kendilerinin özgürce geliştirdikleri gereksinimlere sahip olmadıkları sürece, üretim araçlarının işçiler tarafından sahiplenildiği durumda bile, toplum baskıcı bir toplum olabilir. Dolayısıyla, özgürlüğünün olanaklarını başka yerlerde aramak gerekir. Marcuse de, ‘Özgürlük Üzerine Bir Deneme’ kitabında, bu yeni durum içerisinde özgürlüğün yeni olanaklarını aramaktadır.”

https://www.ayrintiyayinlari.com.tr/kitap/ozgurluk-uzerine-bir-deneme/563

Hazırlayan: Beste NÂSIR